Πόλεμος ενάντια στη φτώχεια;

ΠΟΛΕΜΟΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗ ΦΤΩΧΕΙΑ;

                              Δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ του Σαββατοκύριακου το 1999

            Η πρόσφατη έρευνα της Eurostat, αποκαλύπτοντας ότι το 21% ή 2.150.000 Έλληνες ζουν με μηνιαίο εισόδημα λιγότερο από 90.000 δρχ, ανοίγει δειλά ένα παράθυρο στην πραγματικότητα. Αυτή που επιμελημένα συγκαλύπτει η ευημερία των μέσων όρων όσο κι η καλλιέργεια εκχυδαϊστικών αντιλήψεων, που εμφανίζουν τα καταναλωτικά πρότυπα των μεσαίων στρωμάτων και άνω ως πρότυπα, αλλά και τρόπο ζωής «κάθε Έλληνα».

            Η εικόνα της έρευνας αντανακλά λίγο-πολύ τις εξελίξεις στον αναπτυγμένο κόσμο (στη Σκωτία, λ.χ., μιλούν για «τρία έθνη μέσα σ’ ένα έθνος», των «βολεμένων», των «ανασφαλών» και των «αποκλεισμένων»). Πρόκειται για αποτέλεσμα των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, κυρίως ένας συνδυασμός ανεργίας και συνεχούς επέκτασης της χαμηλά αμειβόμενης απασχόλησης. 

          

Στο όνομα της καταπολέμησης της φτώχειας και της αλληλεγγύης των εργαζόμενων με τους άνεργους, μέτρα παραπέρα «ελαστικοποίησης» της εργασίας, σαν αυτά του Υπουργού Εργασίας, βρίσκονται τα τελευταία χρόνια στο επίκεντρο των διεθνών «μεταρρυθμίσεων» της αγοράς εργασίας. Εξίσου στο επίκεντρο βρίσκονται, γνωρίζοντας όμως λιγότερη δημοσιότητα, μέτρα δραστικών μειώσεων του «κόστους των ανέργων».

            Ετσι λ.χ. στις ΗΠΑ, χάρη στο «Νόμο περί Προσωπικής Ευθύνης» (του άνεργου) του 1996, που ανάμεσα σ’ άλλα τον υποχρεώνει να δεχτεί όποια δουλειά του προσφερθεί, ανεξαρτήτως είδους, συνθηκών, ωραρίου και αμοιβής, σε τρία χρόνια μειώθηκαν στους μισούς oι δικαιούχοι κοινωνικού επιδόματος. “Χάθηκαν” όμως και 500.000 άνθρωποι, που πλέον δεν εμφανίζονται ούτε ως άνεργοι ούτε ως εργαζόμενοι… Στη Γαλλία προχωρεί η νομοθέτηση της αντικατάστασης του δικαιώματος κάθε εργαζόμενου που πληρώνει εισφορές υπέρ του Ταμείου Ανεργίας να επιδοτηθεί, αν χάσει τη δουλειά του, με την αναγκαστική υπογραφή από κάθε άνεργο ενός ατομικού συμβολαίου (!) με τίτλο “Σχέδιο βοήθειας για επιστροφή στην εργασία”, με δρακόντειες υποχρεώσεις και σχεδόν καμμιά δέσμευση απ’  την πολιτεία. Μέχρι και το ΓΚΚ, που έχει στηρίξει όλες τις επιλογές της κυβέρνησης Ζοσπέν, αναγκάστηκε να πάρει αποστάσεις με ανοικτή επιστολή προς τον Πρωθυπουργό.

            Και στην Ελλάδα; Το καθεστώς επιδότησης είναι τόσο άθλιο, που θα ‘λεγε κανείς ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για περικοπές. Κι όμως: Το καλοκαίρι εμφανίστηκε, για να αποσυρθεί προσωρινά μετά την κατακραυγή, εγκύκλιος του ΟΑΕΔ η οποία καταργούσε το δικαίωμα επιδότησης όσων εποχιακά εργαζόμενων εμφανίζουν και αγροτικό εισόδημα, δηλ. της μεγάλης πλειοψηφίας των ξενοδοχοϋπαλλήλων στα νησιά…

            Πίσω απ’ την «ξύλινη» γλώσσα των επίσημων κειμένων σε διεθνές επίπεδο θα ‘πρεπε κανείς, λοιπόν, να διαβάζει: Όχι πόλεμος ενάντια στη φτώχεια και την ανεργία, αλλά πόλεμος ενάντια στους άνεργους και τους φτωχούς.

                                                                               Νάντια Βαλαβάνη